یکی از مهمترین فرایندهای دینامیکی در شبکههای اجتماعی و کلاً شبکههای پیچیده، فرایند تحلیل انتشار اطلاعات است. بهطورکلی هر چیزی که بتواند بهصورت فیزیکی یا مجازی میان گرهها جابجا شود میتواند در این فرایند انتشار مدنظر قرار گیرد. از انتشار بیماریهای واگیردار ویروسی و یا بیماریهای واگیردار اجتماعی گرفته تا انتشار حوادث و خرابیها، از شایعه گرفته تا گسترش یک عقیده یا دین و مذهب، از تبلیغ یک محصول گرفته تا گسترش یک فناوری، از انتشار اخبار گرفته تا انتشار رأی همگی در این دسته قرار میگیرند. یک چنین انتشارهایی ممکن است بهصورت آشکار رخ ندهند و ما فقط از روی شواهد موجود پی به وجود انتشار ببریم. مثلاً در زمان شیوع یک ویروس واگیردار، ما فقط افرادی را میبینیم که یکی پس از دیگری بیمار میشوند؛ ولی اینکه این بیماری از چه طریقی به آنها رسیده است را نمیتوانیم دریابیم. وظیفه اصلی این پروژه یافتن این جریانهای مخفی اطلاعاتی است که با مشاهده رخدادهای گوناگون درنهایت به یک گراف پیشنهادی بهعنوان گذرگاه اطلاعاتی خواهد رسید.
انتشار اطلاعات فرایند گسترش اطلاعات از طریق اعضای یک شبکه اجتماعی است. نفوذ اطلاعات زمانی رخ میدهد که اقدامات، نظرات و عقاید شخصی منجر به تغییر در زندگی و رفتار دیگران شود و این پدیدهی انتقال نفوذ از یک شخص به دیگری را انتشار نفوذ میگویند. افرادي كه در يك شبكه اجتماعي عضو هستند، موارد متعددی را مورد بحث قرار میدهند و اطلاعات مختلفي را داوطلبانه يا ناخواسته یا باهدف انتشار آن به مخاطبان وسیعی يا در يك حلقه دوستانه منتشر میکنند و میتوان گفت که شبکههای اجتماعی نقش مهمی در انتشار اطلاعات و به اشتراکگذاری اطلاعات دارد. با توجه به این خصوصیت شبکه اجتماعی، طبیعی است که از آن برای به حداکثر رساندن فروش محصولات خود بهرهبرداری کنند. یک روش که توسط شرکتها مورد استفاده میگیرد، مبتنی بر بازاریابی ویروسی است که مشتریان موجود در بازار محصولات را در میان دوستان خود قرار میدهند. مبارزات انتخاباتی مثال دیگری است که در آن یک نگاه خاص یا یک مجموعهای از نگاهها به برخی مخاطبان ارائه میشود و ازاینرو، این دیدگاهها از طریق مخاطبان پخش میشود. این معمولاً توسط تبادل پیام بین کاربران و یا زنجیرهای از نفوذ از طریق دهانبهدهان (Word Of Mouth) به دست میآید.
پروژه تحلیل انتشار اطلاعات بهطورکلی وظیفه تشخیص جریانهای مخفی اطلاعات در درون محتوی متنی که درواقع شاهراههای اطلاعاتی هستند را بهصورت یک گراف وزندار بر عهده دارد. وزن یالهای این گراف درواقع نشانگر میزان سرعت(عکس لختی زمان ) انتقال اطلاعات از طریق یال مربوطه است. و گرههای این گراف نشاندهنده تارنماهای تأثیرگذار در انتشار اطلاعات درون شبکه است که هر یک از این تارنماها با توجه به رفتار خود در برخورد با جریان اطلاعاتی میتواند نقشی متفاوت داشته باشد. این نقشها شامل تولیدکننده اطلاعات، مصرفکننده اطلاعات و انتقالدهنده اطلاعات هستند. این وظیفه با استخراج خصوصیات منفرد هر جریان اطلاعاتی(که در این سند به آنها آبشارهای اطلاعاتی هم گفته میشود) و گره های دخیل در آن جریان تکمیل میگردد.
از ویژگیهای مسئلهای که میبایست به دنبال راهحلی مناسب برای آن باشیم میتوان موارد زیر را بیان کرد: بسیاری از اوقات شبکه اجتماعی یا شبکه اطلاعاتیای که در بستر آن انتشار رخ میدهد را بهسختی میتوان شناسایی کرد. که این امر علتهای گوناگونی را شامل میشود. ازجمله:
اغلب مشاهده نتایج فرآیند انتشار در چنین شبکههای مخفیای بهسادگی رخ میدهد. برای نمونه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تاثیر گداری یا نفود گرهها
کلمه نفوذ در فرهنگ لغت دانشگاهی وبستر به این صورت تعریف میشود: «قدرت یا ظرفیت یک فرد یا عواملی که موجب تأثیرگذاری او به شیوههای مستقیم یا غیرمستقیم میشود». جامعه شناسان تأثیر اجتماعی را بهعنوان تغییر در افکار، احساسات، نگرش یا رفتارهای فردی که از تعامل با فرد یا گروه دیگری به دست میآید، تعریف میکنند. بهطور کلی، نفوذ اجتماعی یک پدیدهای است که در آن رفتار یک کاربر موجب میشود دوستانش رفتار مشابهی داشته باشند. در اینجا نفوذ به معنی توانایی فرد برای متقاعد کردن دیگران به رفتار مشابه گرفته میشود. در جوامع شبکه اجتماعی، رفتار هر شخص در تأثیر بر دوستان یا پیروانش مهم است. نقش نفوذ و اثرات آن بهطور گسترده در جامعهشناسی، ارتباطات، بازاریابی و علوم سیاسی مورد مطالعه قرار گرفته است. گرههای دارای نفوذ همان گرههای مؤثری هستند که در شبکه تعداد محدودی را شامل میشوند.
مسئله بیشینهسازی انتشار (IM)
مسئله بیشینهسازی نفوذ، شناسایی تعدادی از گرههای استراتژیک است که بیشترین تأثیر را برای انتشار اطلاعات به دیگر گرهها در شبکه دارد. این گرهها معروف به گرههای آغازگر هستند که زیر مجموعهای از مفهوم گرههای مؤثر است. بیشینهسازی نفوذ (Influence Maximization) از مفهوم بازاریابی ویروسی ریشه دارد. بازاریابی ویروسی استراتژی برای انتشار اطلاعاتی مانند عقیده، اخبار، تبلیغات و مانند اینها در میان شبکهای از مردم با مؤثرترین روش تأثیرگذاری است. حل این مسئله برای به حداقل رساندن انتشار بیماری و یا حداکثر سازی تأثیر عقاید و یا تبلیغات در بازاریابی است. مسئله بهینهسازی یافتن گرههای مؤثر برای رسیدن به بیشینهسازی انتشار یک مسئله NP-hard است؛ بنابراین روشهای شناختهشدهای در تلاش برای یافتن راهحلهای تقریبی بهجای راهحل دقیق بودهاند. برای حل مسئله بیشینهسازی دو روش کلی وجود دارد که یکی بر اساس توپولوژیک شبکه و دیگری بر اساس فعالیت درون شبکه مسئله را حل میکنند. روشهای اکتشافی از معمولترین روشهای توپولوژیک است که بهعنوان یک راهحل تقریبی محسوب میشود. بهعنوان مثال از روش درجه برای رتبه دادن به همه گرهها بر اساس همسایههای آن گرهها استفاده میشود و k گره بالای لیست بهعنوان k گرههای مؤثر (k-IMP) شناخته میشود. باید توجه داشت که مشخص کردن روشهای اکتشافی کار مشکلی است چون مرزی برای آن تعیین نشده است. یکی دیگر از روشهای تقریبی که در این زمینه مورد مطالعه قرارگرفته روشهای حریصانه است که اثربخشی گرهها را بهصورت گره به گره بررسی میکند. در ادامه مدلهای انتشار مورد بررسی قرار میگیرند
.